सुचनाको हक

तनहुँको पर्यटकीय नगरी बन्दिपुर गाउँपालिकामा सुचनाको हक सम्बन्धी अन्तरक्रिया कार्यक्रम गरिएको छ । राष्ट्रिय सुचना आयोगको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा सुचनाकाे हक, सुशासनका लागि यस्काे महत्व र प्रकृयाका बारेमा छलफल भएकाे थियाे । गाउँपालिका भित्रका जनप्रतिनिधि , बिद्यालयका सूचना अधिकारी, संघ/संस्थाका प्रतिनिधिहरु, संचारकर्मी लगायतको उल्लेख्य सहभागितामा सूचनाको हक सम्बन्धी अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको हो । गाउँपालिकाका अध्यक्ष श्री सुरेन्द्रबहादुर थापाको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्पन्न भएको उक्त कार्यक्रमको अध्यक्षता सूचना आयुक्त रत्नप्रसाद मैनालीले गर्नु भएको थियो भने अतिथिका रुपमा गाउँपालिका भित्रका वडा अध्यक्षज्युहरु… पुरा पढौ

शर्मिला बन्जाडे सूचनाको हकसार्वजनिक निकायमा रहेका सार्वजनिक महत्वको सूचना माग्ने र पाउने अधिकारलाई सूचनाको हक भनिन्छ । कानुनी रुपमा मात्र कानुनी पहुँच हुनाले सूचनाको हकको प्रत्याभुतिको सार्थकता पुष्टि नहुने भएकोले भौतिक रुपमा त्यस्ता सूचनासम्म नागरिकको  पहुँच हुन आवश्यक हुनाले नागरिकलाई सूचनाको हकको सार्थक प्रत्याभुतिका लागि राज्यले सवैंधानिक रुपमा सुनिश्चित गर्नुपर्दछ । नेपालमा सर्वप्रथम सूचनाको हकलाई २०४७ को नेपाल अधिराज्यको सविंधानको धारा १६ मा उल्लेख गरिएको थियो । सूचनाको हकसम्बन्धी ऐन, २०६४ ले सार्वजनिक निकायबाट सम्पादन हुने वा भएको सार्वजनिक महत्वको… पुरा पढौ

भारत । भारतमा १०३ वर्षका वृद्धले बिहे गरेको समाचार यतिबेला भाइरल बनेको छ । एक्लोपन भगाउन भन्दै भारतको भोपालका ती वयोवृद्धले ४९ वर्षकी महिलासँग तेस्रो बिहे गरेका हुन् । हबीब नजर उर्फ मंझले मियांलाई आजतकले मध्य प्रदेशको सबैभन्दा पाको बेहुला भनेको छ । स्वतन्त्रता सेनानी हबीबले एक्लोपन भगाउन आफूभन्दा आधाभन्दा कम उमेरकी बेहुली भित्र्याए । सामाजिक सञ्जालमा यतिबेला यो बिहेबारे निकै चर्चा चलिरहेको छ । यो बिहे सन् २०२३ मा भएको हो । तर अहिले आएर भिडियो भाइरल भइरहेको छ… पुरा पढौ

सामुदायिक मानसिक स्वास्थ्य कार्यक्रमक अन्र्तगत इलाम पाइलट प्रोजेक्टको सिकाई उपलब्धीपूर्ण र प्रभावकारी रुपमा सम्पन्न भएको छ । युनिटि इन हेल्थ नेपालले गरेको कार्यक्रममा यसको प्रभावकारीता बढेको पाइएको हो ।काठमाडौंमा भएको समापन कार्यक्रमको समिक्षा कार्यक्रममा दिइएको जानकारी अनुसार हरेक बर्ष संसार भरि सात लाख भन्दा बढि मानिसले आफैले आफ्नो ज्यान लिने गर्छन् । यसको मतलब हरेक मिनेट, संसारको कुनै ठाँऊमा कसैले आफ्नो ज्यान लिन्छ । संसारमा हुने आत्महत्याहरु मध्ये लगभग ७७ प्रतिशत आत्महत्या कम र मध्यम आय भएका देशहरुमा हुने गर्छ… पुरा पढौ

धारा 19 ले भ्रष्टाचार विरुद्धको संयुक्त राष्ट्र संघको महासन्धि (UNCAC) - धारा १० र १३ - को अधिकारको कार्यान्वयनलाई निरन्तरता दिन बलियो आधारको रूपमा कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ भनेर उल्लेख गर्दै भ्रष्टाचार विरुद्ध लड्न सूचनाको पहुँचको प्रयोग गर्ने सम्बन्धमा निर्देशिका प्रकाशित गरेको छ जसलाई विश्वव्यापी जानकारीमा पहुँच (ATI) भनिन्छ । भ्रष्टाचार विरुद्धको लडाईमा एटीआईले खेल्ने भूमिकामा केन्द्रित भएर गाईड सुरु हुन्छ। पहिलो खण्डले विश्लेषणात्मक ढाँचामा लागू गरिएको अनुसन्धान र मोडेलहरूको परिमाणलाई सूचनामा पहुँच र भ्रष्टाचारबीचको कारण सम्बन्धहरू वर्णन गर्न खोजेको… पुरा पढौ

पुरा पढौ

संवैधानिक रूपरेखाजापानको संविधानको धारा २१ ले भेला, संघ, भाषण, प्रेस र अन्य सबै प्रकारको अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको ग्यारेन्टी गरेको छ। संविधानले सूचना प्राप्त गर्ने र दिने अधिकारको स्पष्ट संरक्षण नगरे पनि सर्वोच्च अदालतले सूचनाको हकलाई संविधानको धारा २१ ले सुरक्षित गरेको ठहर गरेको छ । संविधानले सेन्सरशिपलाई निषेध गरेको छ र सञ्चारको गोपनियतालाई उल्लङ्घन गरिने छैन भनी व्यवस्था गरेको छ। सूचनाको हक ऐनजापानी उपभोक्ता महासंघ, जनहितका वकिलहरू र जापान सिभिल लिबर्टीज युनियन (JCLU) ले लागूऔषधको सुरक्षामा पारदर्शिता नभएकोमा चिन्ता व्यक्त गर्दै… पुरा पढौ

काठमाडौँ, नेपाल सरकारले गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को समस्या समाधान गर्न र भेरोमार्फत गरिएको अनलाइन निर्वाचन धाधलिका बारेमा छानबिन गर्न छानबिन समिति गठन गरेको छ । परराष्ट्र मन्त्रालयको सिफारिसमा मंगलबार बसेको मन्त्रिपरिषदको बैठकले छानबिन समिति गठन गर्ने निर्णय गरेको हो । एक साताअघि नै परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउदले एनआरएनएभित्र झण्डै तीन महिनायता उत्कर्षमा रहेको विवाद भेरोमार्फत गरिएको अनलाइन निर्वाचन धाधलिका बारेमा छानबिन गर्न चार सदस्यीय छानबिन समिति गठन गर्ने निर्णय गरेका थिए । सो निर्णयलाई मन्त्रिपरिषबाटै अनुमोदन गरेर कार्यान्वयनमा ल्याइएको मुख्यसचिव… पुरा पढौ

 बिद्यालयमा सूचना अधिकारी तोकी तोकिएका सूचना अधिकारीको फ्लेक्स बोर्ड सार्वजनिक गर्न शिक्षा बिकास तथा समन्वय इकाई सिरहाले निर्देशन जारी गरेको छ।                     इकाई प्रमुख शसिकुमार यादवले , सवै प्रकारका बिद्यालय ( सामुदायिक , संस्थागत  तथा नीजि ) को नांउमा परिपत्र जारी गर्दै,  प्रधानाध्यापक मुनिका दोस्रो वा तेस्रो बरियताका शिक्षकलाई  मात्र सूचना अधिकारी तोक्न , फ्लेक्सबोर्डमा  सूचना अधिकारीको नीजि  इमेल ठेगाना र मोबाइल नम्बर नराख्न  र सूचना मांगकर्तालाई बीना शर्त सूचना उपलब्ध… पुरा पढौ

सूचनाको हक (RTI) भनेको सूचनाको अधिकार हो। सूचनाको हक सम्बन्धि ऐन २०६४ अनुसार जानकारीको लागि नागरिकको अनुरोधलाई सार्बजनिक निकायले समयमै जवाफ दिनुपर्छ। सूचनाको हकले प्रत्येक नागरिकलाई सरकारसँग र अन्य सबै सार्बजनिक निकाय संग कुनै पनि जानकारी लिन, कुनै पनि सरकारी कागजातहरू निरीक्षण गर्न र त्यसको प्रमाणित फोटोकपीहरू खोज्ने अधिकार दिन्छ। सूचनाको हकले नागरिकहरूलाई कुनै पनि सरकारी कामको आधिकारिक निरीक्षण गर्न वा कुनै काममा प्रयोग हुने सामग्रीको नमूना लिन पनि अधिकार दिन्छ। सूचनाको हक संविधानको धारा २७ अन्तर्गत मौलिक हकको एक… पुरा पढौ